Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Barış Borlat, “Atatürk’ün vefatının 85. yıl dönümünde kendisine ait, aynı zamanda kendisinin ‘Anafartalar Kahramanı’ olmasına giden yolun başlangıcı olan Çanakkale Cephesi’nden de önemli kayıtların ilk defa gün yüzüne çıkartılmış olması noktasında da tarihi açıdan çok önemli bir yere sahip” dedi.
Bando, mızıkanın Çanakkale Muharebesi sırasında düşman hattının moralini bozduğu gibi Türk hatlarında da önemli bir moral kaynağı olduğunu belirten Doç. Dr. Borlat, “Çanakkale Muharebesi esnasında askere moral vermesi amacıyla neredeyse birliklerin Tümen bazında birçoğunda bulunan bando, mızıka önemli bir yere sahiptir.
1826 sonrasında askeri bando haline dönüşen bu durum, Çanakkale cephesi esnasında da önemli. Çok sayıda raporda, belgede ve dokümanda özellikle İngilizlerin, yani düşman hatlarının önemli oranda moralini bozduğu gibi Türk hatlarında ise önemli bir moral kaynağı olduğundan bahsediliyor” ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Borlat, sözlerine şöyle devam etti:
“Çanakkale Cephesi’ndeki icra edilen törenlerde, cephe hattına gelen misafirlerin karşılanmasında ve neredeyse önemli taarruzların her birinde bando, mızıkanın çaldığını söyleyebiliriz.
Bugüne kadar bizlerin birçok askeri arşiv belgesine rastladığı belge, dokümanlarda karşılaştığı Mustafa Kemal’in idare ettiği 19. Tümen’e ait olan bando, mızıkanın fotoğrafı ilk defa ortaya çıkmış oldu.
Böylece aslında Alan Başkanlığı’nın kazandırmış olduğu bu kayıtlarla birlikte Atatürk’ün vefatının 85. yıl dönümünde kendisine ait aynı zamanda kendisinin ‘Anafartalar Kahramanı’ olmasına giden yolun başlangıcı olan Çanakkale Cephesi’nden de ilk defa önemli kayıtları gün yüzüne çıkartılmış olması noktasında da tarihi açıdan çok önemli bir yere sahip.”
Bando, mızıkanın fotoğrafında, mızıkacılar ve bando şefinin yanı sıra Atatürk’ün de bulunduğu görülüyor. Fotoğrafta, bandonun mızıka, davul, trompet ve klarnet gibi enstrümanlar kullandığı görülüyor.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Atatürk’ün 19. Tümen’ine ait bando, mızıka fotoğrafı, Çanakkale Savaşları’nın seyrinde önemli bir rol oynayan bandoların önemini bir kez daha gözler önüne seriyor” denildi.
Açıklamada, fotoğrafın Çanakkale Savaşları’nın tarihine ışık tutacak önemli bir belge olduğu vurgulandı.
Fotoğraf, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı tarafından düzenlenen bir sergide ziyaretçilere sunulacak. (DHA)
