ABD Google Antitröst Davası Sonu Aşamasında: Türkiye İçin de Önemli Bir Dönüm Noktası Olabilir

ABD Adalet Bakanlığı’nın Google’a karşı açtığı antitröst davası son aşamasına gelirken, bu sürecin yalnızca küresel dijital platformlar için değil, Türkiye’deki rekabet düzenlemeleri açısından da önemli bir adım olabileceği değerlendiriliyor.

Şirkete karşı açılan dava, “internet arama tekeli” oluşturduğu gerekçesiyle 5 Ağustos 2024 tarihinde mahkeme tarafından yasadışı tekel davranışı olarak tespit edildikten sonra ikinci aşamaya geçti.

Bu süreçte, Google’ın Chrome tarayıcısı ve Android işletim sistemi gibi bazı varlıklarını elden çıkarması, Apple ve Android üreticileriyle olan varsayılan arama motoru anlaşmalarını sonlandırması gibi yapısal değişikliklerin gündeme geldiği belirtiliyor.

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emin Köksal, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, davanın yalnızca Google için değil, dijital ekonominin büyük oyuncuları açısından da belirleyici olabileceğini vurguladı.

DOJ’un Önerdiği Çözümler ve Türkiye’deki Yansımaları

ABD Adalet Bakanlığı’nın önerdiği çözümler arasında arama verilerinin rakiplere lisanslanması gibi sektörü etkileyen maddeler de bulunuyor. Köksal, Google’ın bu duruma karşılık Aralık 2024’te davayı davranışsal taahhüt ve ceza formülüyle kapatmak için bazı önerilerde bulunduğunu hatırlattı.

Köksal’a göre, DOJ bu yaklaşımı yetersiz buldu ve yapısal çözüm seçeneğini öne çıkardı. Bu çerçevede, Google’ın Chrome tarayıcısını devretmesi gibi en somut adımlardan birini atması gerektiği belirtiliyor.

Bu tür müdahalelerin piyasada olumlu etkiler yaratabileceğini vurgulayan Köksal, ABD antitröst tarihinde nadiren uygulanan “böl-parçala” çözümünün örneklerini verdi ve bu adımların Google’ın pazarlık gücünü zayıflatarak diğer dijital platformlar için güçlü bir mesaj niteliği taşıdığını dile getirdi.

Köksal, Google davasının siyasi yönüne de dikkat çekerek, sürecin Trump yönetiminden başlayarak Biden yönetiminde hız kazandığını ve bu davanın ABD’deki teknoloji devlerine karşı sert tutumun ideolojik sınırları aştığını gösterdiğini belirtti.

Mahkemenin nihai kararının yıl ortasında açıklanması beklenirken, Köksal, bu kararın Google’ın geleceğini değil, tüm dijital piyasaların işleyişini yeniden şekillendirebileceğini ve rekabet hukukunun gelecekteki yönünü belirleyebileceğini ifade etti.

Türkiye’de de Google’a yönelik çeşitli soruşturmaların yapıldığını ve bazı yaptırımların uygulandığını hatırlatan Köksal, dijital pazarlarda geleneksel rekabet araçlarının etkisini kaybetmeye başladığını belirtti.

Avrupa Birliği’nde yürürlüğe giren “Dijital Piyasalar Yasası”nın Türkiye’deki düzenleme sürecine yol gösterdiğini aktaran Köksal, Rekabet Kanunu değişikliğinin yakın zamanda yasalaşmasıyla Türkiye’de önleyici ve proaktif düzenlemelerin gündeme geldiğini söyledi.

Köksal, ABD mahkemesinin kararının Türkiye’deki düzenlemeleri etkileyebileceğine dikkat çekerek, kararın Türkiye’de yasal çerçeveyi değiştirmese de düzenlemelerin uygulanmasını şekillendirebileceğini belirtti.